Trouw | vrijdag 21 november 2014

GERRIT-JAN KLEINJAN

Een speeddate met een dominee. Vanaf januari wordt het een van de manieren voor kerkelijke gemeenten om een beginnende predikant te vinden, zo heeft de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) besloten. Eens per jaar komt er een ronde.

Helemaal nieuw is het idee niet. De eerste speeddate vond vorig jaar al plaats, in mei 2013. Het was toen nog bedoeld als eenmalige actie, om de aandacht erop te vestigen dat jonge predikanten maar moeilijk aan de bak komen – een idee van de inmiddels opgedoekte beweging voor jonge predikanten, dominee 2.0.

De middag in het landelijk Dienstencentrum van de protestantse kerk vonden de betrokkenen achteraf zo’n succes, dat de speeddate voortaan een jaarlijks vervolg krijgt. “Aankomende predikanten zijn nog niet zo bekend”, zegt Gerrit van Meijeren van de Dienstenorganisatie. In zijn ogen is het ‘een creatieve nieuwe vorm, een aanvulling op wat er al is’.

Het kerkelijke date-procedé verloopt volgens een eenvoudige spelregel: de werkzoekenden krijgen de kans om zich in drie minuten voor te stellen aan een afvaardiging van kerkelijke gemeenten, waarna een gesprekje volgt.

Bij zes van de zestien startende predikanten was er een match met een gemeente

Volgens de kerk is het een formule voor succes. Bij zes van de zestien starters was er anderhalf jaar geleden een match met een gemeente, vertelt Pim Brouwer die de eerste bijeenkomst organiseerde. “Een hoog aantal, zeker als je bedenkt dat er verschillende deelnemers waren die nog student waren en dus niet beroepbaar. Die deden dus eigenlijk voor de lol mee.”

Anne-Meta Kobes-Gerritsen was die eerste middag een van de aanwezige predikanten. Ze kijkt enthousiast terug. “Je merkt meteen of er een match is. Je ziet meteen wanneer iemand tegenover je achterover leunt of wanneer er juist interesse is bij een kerk. Aan een advertentie lees je dat er niet meteen af.” Sinds enige tijd is ze predikant in de protestantse gemeente in Heerenveen, de kerk waarmee het die middag meteen klikte.

Een speeddate is een toevoeging aan de manier waarop predikanten traditioneel een gemeente vinden en geen vervanging, benadrukt Van Meijeren. Van oudsher gaat de procedure zo: een afvaardiging van een gemeente brengt een beroep uit op een predikant die ergens langer dan vier jaar staat. Ook bezoekt zo’n commissie dikwijls verschillende kerkdiensten van predikanten die men op het oog heeft. Er zijn ook gemeenten die een advertentie plaatsen. Al met al is het beroepen van een predikant een nogal omslachtige procedure, denk alleen al aan al die zondagen die moeten worden besteed om kerkdiensten van potentiële kanshebbers te bezoeken.

Dan is daten is een stuk sneller en praktischer, meent Kobes-Gerritsen. “Wanneer heb je anders de kans om op een middag zoveel geïnteresseerden te spreken?” Er zit ook nog een ander voordeel aan een date, meent ze. “Je moet in een paar zinnen vertellen waar je voor staat. Dat is best spannend. Ik vertelde iets in de trant van dat ik een verbinding wil maken tussen wat ik geloof, de hemelse werkelijkheid, en het hier en nu.”

Sommige gelovigen zien het predikantschap niet als gewoon beroep maar als ‘roeping’. Staat zoiets aards als een speeddate niet op gespannen voet met dat verheven ideaal? Kobes-Gerritsen: “Volgens mij is er geen tegenstelling. Ik onderschrijf dat het predikantschap een roeping is, maar het is ook de bedoeling dat je op een plek terechtkomt die bij je past.”

Dominee Anne-Meta Kobes-Gerritsen vond een gemeente via de speeddate.

Dit artikel verscheen in Trouw (Religie en Filosofie, pagina 9) op vrijdag 21 november 2014.